Maciej Albert Borodo: Wielki mistrz zakonu krzyżackiego Johann von Tieffen

29 maja 1493 – Wielki mistrz zakonu krzyżackiego Johann von Tieffen złożył w Poznaniu hołd lenny królowi Janowi I Olbrachtowi.

W 1492 Jan I Olbracht wysunął pomysł przeniesienia Krzyżaków z Prus na Podole.

 Zamierzeniom tym sprzeciwił się Johann von Tieffen, który rozumiał, że taka decyzja oznaczałaby definitywny koniec autonomii zakonu. Zwrócił się z prośbą o poparcie do cesarza Maksymiliana I Habsburga i udało mu się przekreślić plany królewskie. Zaproponował, żeby następni wielcy mistrzowie byli wybierani spośród książąt. Wielki mistrz nie sprzeciwił się natomiast żądaniom złożenia hołdu lennego wobec króla.

Johann von Tieffen w 1497 r. na wezwanie króla Jana Olbrachta miał uczestniczyć w wyprawie przeciw Turcji, której celem było zdobycie portów czarnomorskich. Na wyprawę poprowadził oddział 400 rycerzy. 

W wojsku szerzyły się choroby, które nie oszczędziły von Tieffena; podczas podróży wzdłuż Dniestru Johann von Tieffen zachorował na czerwonkę. Postanowił zawrócić i udał się do Lwowa, gdzie zmarł 25 sierpnia 1497 r. Został pochowany 22 września 1497 w katedrze w Królewcu

Maciej Albert Borodo: Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich (TRZZ)

26 maja 1957 została powołana organizacja Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich.TRZZ prowadziło badania i propagowało tematykę ziem zachodnich i północnych (Ziem Odzyskanych) uzasadniając prawa państwa polskiego do tych ziem i integracji Ziem Odzyskanych z pozostałymi obszarami kraju.

W 1962 roku Towarzystwo deklarowało przyrost liczby członków z 233 w 1957 r. do 130 tysięcy, zgrupowanych w 327 zarządów powiatowych i 3 tysiące kół, jak również 1963 „członków prawnych”.

W grudniu 1970 roku TRZZ zostało rozwiązane.

Maciej Albert Borodo: O Polaku który stworzył ukraińską narrację

Franciszek Henryk Duchiński (ur. 1816, zm. 13 lipca 1893) – polski etnograf i historyk, działacz emigracyjny.W czasie Wiosny Ludów we Włoszech w 1848 wstąpił do Legionu Włoskiego gen. Władysława Zamoyskiego, gdzie rozwinął antyrosyjską akcję propagandową. W Bolonii wydał drukiem swoje wykłady, nawiązując w nich do wykładów literatury słowiańskiej Adama Mickiewicza.

W Turynie założył w 1849 r. Società per l’Allianza Italo-Slava. Pisywał też artykuły do wielu pism francuskich.

Wraz z generałem Zamoyskim wyjechał do Turcji, gdzie nie ustawał w swojej pracy propagandowej, licząc na rychły wybuch wojny turecko-rosyjskiej. Współpracował z Michałem Czajkowskim, przez krótki czas był przedstawicielem Hotelu Lambert w Belgradzie. W czasie wojny krymskiej był prelegentem w obozach alianckich na Krymie. Wygłosił tam serię wykładów dla żołnierzy francuskich, brytyjskich i tureckich o wielowiekowej cywilizacyjnej walce Polski i Rusi z państwem moskiewskim. W Stambule wydał wówczas trzy traktaty: Questions D’Orient (1853), Les Moscovites Grand-Russes d'après leurs origines, éléments et tendences ... avec remarques et carte (1854), La Moscovie et la Pologne (1855).

Z Turcji udał się do Londynu, gdzie wydał swoją pracę Polacy w Turcji. W latach 1860-1864 przebywał w Paryżu. Tam rozwinął bardzo aktywną działalność publicystyczną, podważając podstawy panslawizmu, w wydaniu rządu rosyjskiego. Został wiceprezesem Francuskiego Towarzystwa Etnograficznego, był też wybrany na członka wielu francuskich towarzystw naukowych (antropologicznego, geograficznego i azjatyckiego). Dzięki swoim wpływom w środowisku naukowym doprowadził do wyłączenia z francuskich programów szkolnych historii Rusi jako części historii Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. Wykładał historię w polskiej szkole na Montparnasse.

W 1871 na skutek zbliżenia Francji i Rosji, zmuszony był osiedlić się w Szwajcarii, w Argowii. Tam redagował Révue historique, éthnographique et statistique, jedno z najważniejszych pism światowej etnologii. W 1872 został konserwatorem Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu. Dwukrotnie przebywał w Galicji, gdzie w 1875 w Krakowie założył Przegląd Etnograficzny.

Pochowany został na cmentarzu w podparyskim Montmorency.

Jakkolwiek niektóre jego tezy zostały odrzucone przez współczesną etnologię i historiografię, to jego kontrowersyjna teoria o niesłowiańskim pochodzeniu Rosjan wywarła wpływ na dyskurs naukowy drugiej połowy XIX wieku. Krytycy zarzucali mu antyrosyjskie zaślepienie, które nie pozwalało mu zauważyć niektórych przesłanek źródłowych, zarzucano mu też, że jego praca naukowa nosi znamiona propagandy politycznej. Zwolennicy podnosili jego wielki wkład we wprowadzenie do dyskursu naukowego kwestii odrębności dziejów Rusi Kijowskiej i państwa moskiewskiego. Niewątpliwie działalność publicystyczna Duchińskiego spowodowała, niechętne przyjęcie przez zachodnioeuropejską opinię publiczną idei panslawizmu, popieranego przez Rosję.

Duchiński wywarł też wielki wpływ na historyków francuskich, m.in. Henriego Martina pod wpływem jego teorii napisał jedno z najważniejszych swoich dzieł La Russie et l'Europe, gdzie obficie cytował przywoływane w pracach Duchińskiego źródła do historii Rosji, a także na polskiego naukowca Feliksa Konecznego, który w swoich pracach kontynuował częściowo założenia Duchińskiego.

Jego teorię przyjęli także historycy ukraińscy. Pasowała ona bowiem do lansowanego przez Ukraińców od II poł. XIX wieku założenia o ich odrębności etnicznej od Rosjan. Teoria Franciszka Henryka Duchińskiego stała się jednym z filarów historiografii ukraińskiej i nie zmieniła się po dzień dzisiejszy.

Maciek Borodo: 16 lipca 1916 wybuchło Powstanie w Azji Środkowej przeciw rosyjskiemu okupantowi

16 lipca 1916 wybuchło Powstanie w Azji Środkowej przeciw rosyjskiemu okupantowi. Bunt został krwawo stłumiony przez wojsko pod dowództwem gen. Pawła Iwanowa i generał-gubernatora turkiestańskiego Aleksieja Kuropatkina. 

Podczas ekspedycji karnych zginęło od 88 tys. do nawet 600 tys. rdzennych mieszkańców Azji Środkowej, a przynajmniej 250 tys. zbiegło do Chin. Żołnierze niszczyli również mienie miejscowych i palili całe wsie. Liczba zabitych i zaginionych rosyjskich osadników nieznacznie przekroczyła 3600 osób.Bezpośrednią przyczyną wybuchu rewolty był ukaz cara Mikołaja II z 25 czerwca 1916 r., nakazujący mobilizację 390 tys. mężczyzn z Azji Środkowej, w wieku od 19 do 43 lat, nierosyjskiego pochodzenia (inorodców), dotąd wyłączonych ze służby wojskowej, do prac pomocniczych przy armii. Mieli oni zajmować się budową fortyfikacji i urządzeń łączności, a także wykonywaniem "innych prac niezbędnych dla obrony narodowej". Zwolnieni z poboru byli pracownicy administracji państwowej, ludzie zatrudnieni przez osoby pełniące funkcje państwowe, studenci i absolwenci szkół wyższych oraz średnich. Zwolnienie obejmowało także nauczycieli oraz mułłów. Nadto dopuszczono, by generał-gubernator odstąpił od poboru w regionach szczególnie trudno dostępnych, np. w paśmie Pamiru.

Ukaz został podany do wiadomości publicznej między 30 czerwca a 8 lipca 1916 r., wywołując powszechne oburzenie wśród mężczyzn. Radziecka historiografia z reguły przedstawiała powstanie w Azji Środkowej jako walkę rewolucyjną, pomijając w takiej interpretacji fakt, iż szereg jego lokalnych przywódców walczyła następnie, podczas wojny domowej w Rosji, przeciwko czerwonym. 

Historiografia i polityka historyczna narodów Azji Środkowej natomiast przedstawia je natomiast jako część ruchów narodowowyzwoleńczych tych narodów. Według oficjalnej, promowanej przez państwo wersji historii Kazachstanu powstanie w 1916 r. przedstawiane jest jako szczególny moment w historii walk narodowowyzwoleńczych Kazachów, bunt o charakterze antykolonialnym i antyimperialistycznym.

2 września 2016 r. w Biszkeku w obecności prezydenta Kirgistanu Ałmazbeka Atambajewa odsłonięty został pomnik ofiar pacyfikacji powstania. Masowa ucieczka Kirgizów do Chin określana jest w Kirgistanie mianem Urkun – uchodźstwa. Wcześniej, w sierpniu tego roku, kirgiska komisja historyczna oficjalnie określiła te wydarzenia jako ludobójstwo (podobna interpretacja wydarzeń pojawia się w Kazachstanie, natomiast już nie w Turkmenistanie, Uzbekistanie i Tadżykistanie). W 2017 r. w Kirgistanie ustanowiono święto państwowe – Dzień Historii i Wspomnienia Przodków, które ma służyć upamiętnieniu powstania w 1916 r. i walki o wyzwolenie narodowe Kirgizów.

Мацек Бородо: Иван Кукульевич Сакцински - лидер иллиризма

29 мая 1816 года в Вараждине родился Иван Кукульевич Сакцински - хорватский историк, писатель и политик, один из лидеров иллирийского движения. Он был особенно вовлечен в перенос иллиризма на политическую арену Хорватии в начале 1840-х годов, что привело к основанию Иллирийской национальной партии в 1841 году (с 1843 года - Национальной партии). 2 мая 1843 года он первым заговорил на хорватском языке в хорватском саборе, что было выражением противодействия попыткам мадьяризации (до сих пор обсуждения в саборе велись на латыни).

Во время Весны Наций, в отсутствие явных уступок правительства Хорватии, несмотря на значительное участие последней на стороне Вены, Кукульевич-Сакцински выступил против бана Йосипа Елачича (вместе с другими активистами, связанными с журналом "Slavenski Jug").

В период после «Весны народов» политическая деятельность находилась под жестким контролем властей. По этой причине многие бывшие иллирийские активисты стали участвовать в культурной и научной деятельности. Кукульевич-Сакцински основал в 1850 году историческое общество (Društvo za povjestnicu jugoslavensku), вокруг которого он собрал многих бывших иллирийских политиков.

Возвращение в политику стало возможным после падения неоабсолютистского правления Александра фон Баха. Кукульевич-Сакцински в то время был активистом Независимой национальной партии Ивана Мажуранича, которая доминировала на хорватской политической сцене в первой половине 1860-х годов.

В 1870-х годах он снова сосредоточился на культурной и научной деятельности. Он стал президентом «Хорватской матицы», которая значительно выросла под его властью. 

Maciej Albert Borodo: Synarchizm

Zygmunt Włodzimierz Tarło-Maziński (1889-1967), szef („generał zakonu») polskiej jurysdykcji Starożytnego i Mistycznego Zakonu Różo-Krzyża (The Ancient Mystical Order Rosae Crucis), w maju 1924 utworzył Polski Związek Synarchiczny, w sierpniu 1928 przemianowany na Związek Synarchiczny. Do głównych działaczy należeli także pallotyn ks. Józef Jankowski (1910-1941) i senator Stanisław Gaszyński (1865-1965). Do 1937 ugrupowanie nie przejawiało jednak szerszej działalności poza publikacyjną (pismo «Synarchista», wychodzące od 1926 w Warszawie oraz różne wydawnictwa książkowe). W 1937 podjęto próby rozszerzenia działalności, m.in. poprzez powołanie Konfederacji Synarchicznej, ale starania te przerwał wybuch wojny. Członkowie Związku Synarchicznego reprezentowali pogląd, że dla Polski najlepszym ustrojem byłaby synarchia, czyli połączenie głównej zalety ideologii liberalnych, tj. swobodnego rozwoju indywidualnego jednostek (który to rozwój w warunkach demokratycznych prowadzi do anarchii) z prawicowymi zasadami jedności państwa i silnych rządów. W praktyce uosobieniem tego związku miałby być synarcha – posiadacz pełnej władzy zwierzchniej. Przygotowaniem do ustroju synarchicznego byłaby monarchia konstytucyjna.

Program gospodarczy zakładał udział robotników w zyskach przedsiębiorstw, odejście od złota jako miernika wartości na rzecz towarowej jednostki rozliczeniowej. W latach trzydziestych XX w. Tarło-Maziński usiłował przekonać do synarchizmu śląskie środowisko ONR.

Synarchizm był nurtem filozoficzno-politycznym o korzeniach ezoterycznych przenikający się z masonerią okultystyczną oraz łączącym synkretycznie ustrojową koncepcję synarchii, a więc odwrotności anarchii.

Z greckiego oznaczała sỳn – razem i ἁrchein – panować, rządzić. Polscy synarchiści korzystali z dorobku filozofii mesjanistycznej Józefa Hoene-Wrońskiego.

Maciej Albert Borodo: Co ma wspólnego kopiec Piłsudskiego z świątynia Yasukuni w Tokio?

Co ma wspólnego kopiec Piłsudskiego z świątynia Yasukuni w Tokio?

Otóż ma ,i to wręcz symboliczny związek.W październiku 1936 r.do Krakowa przybyła delegacja wojsk japońskich.

Przywiozła ze sobą ziemię z dziedzińca tego tokijskiego chramu,którą później wysypano na kopcu w Krakowie.

Tak przemawiał szef delegacji japońskiej gen. Honjo Shigeru podczas tej ceremonii. - ,,każdy Japończyk uważa za największy honor oddać życie za ojczyznę,żeby w ten sposób duch jego przebywał po śmierci wśród duchów wybranych. Dlatego też ziemia z tej świątyni uważana jest za symbol poświęcenia się dla ojczyzny… My Japończycy, wielbimy waszego marszałka, że znajdujemy w nim tak wiele cech równych wzniosłym charakterom naszych samurajów.»

Maciej Albert Borodo: Motto na rok ognistego Koguta: Starajmy się utrzymywać wszystko w prostocie

Chiński rok Koguta, żywiołu ognia, rozpoczyna się 28 stycznia 2017 roku, a kończy 15 lutego 2018 roku.

Kogut wstaje rano jako pierwszy i budzi domowników swoją energią i entuzjazmem. Czas brać się do pracy – zdaje się mówić. I tak właśnie wszyscy powinniśmy zrobić. Nie obijajmy się i pozwólmy sobie na pełne zaangażowanie w realizowaniu marzeń. W tym roku mamy ku temu najlepsze warunki. Nie będzie nas opuszczać skupienie i lepiej niż w innych latach zadbamy o szczegóły. Kogut w kulturze chińskiej jest kojarzony z precyzją i wyrazistością. Warto wykorzystać jego pomoc w tej materii.

Motto na rok ognistego Koguta: Starajmy się utrzymywać wszystko w prostocie. Nie ma sensu ulegać prowokacjom, a czasami warto nawet zrobić krok do tyłu, żeby dostrzec cały ocean nowych możliwości. Pamiętajmy, że szlachetność i pozytywne wartości nigdy nie wychodzą z mody. Nieważne, jak trudne może się wydawać ich stosowanie. Kto będzie je pielęgnować, daleko zajdzie.